Doula, to inaczej towarzyszka matki, opiekunka matki, piastunka matki… Podobnych określeń jest wiele. Doula jest słowem pochodzącym z języka greckiego, w którym oznacza kobietę, która służy. I taka jest właśnie rola douli.
Doula spotyka się z kobietą jeszcze w czasie ciąży. Wspiera ją wówczas w przygotowaniach do porodu, rozmawiając o wszystkim, co kobietę interesuje. Może np.:
- pomóc spakować torbę do szpitala
- omówić plan porodu, oczekiwania kobiety w tym zakresie
- wytłumaczyć różne procedury i zabiegi stosowane w szpitalach
- przekazać podstawowe informacje dotyczące przebiegu porodu, możliwych jego scenariuszy
- wskazać różne możliwości niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu porodowego
- porozmawiać o laktacji, pomóc przygotować się kobiecie do karmienia piersią.
Przede wszystkim jednak doula jest dla kobiety WSPARCIEM. Kimś, kto zawsze wysłucha, okaże zainteresowanie, akceptację, cierpliwość. Kimś, kto nie ocenia, nie krytykuje, ale dodaje otuchy, wewnętrznego spokoju i ciepła.
W czasie porodu doula cały czas jest z kobietą, zapewniając ciągłość opieki. Niezależnie od miejsca, w którym znajduje się rodząca (początkowo dom, później przejazd do szpitala i sam szpital), czy od zmieniającego się personelu (lekarzy, położnych, zgodnie z grafikiem dyżurów w szpitalu). Samą swoją obecnością przyczynia się do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa kobiety.
Dodatkowo, doula może:
- pomagać kobiecie w przyjmowaniu różnych pozycji, szukając z nią tej najwygodniejszej
- oddychać razem z kobietą
- stosować metody niefarmakologicznego łagodzenia bólu porodowego (np. masaż przeciwuciskowy, okłady)
- przytulić, trzymać za ręce.
Wszystko to oczywiście za zgodą i zgodnie z potrzebami kobiety. Niektórym rodzącym wystarcza milcząca obecność.
Po porodzie doula zostaje z młodą mamą tak długo, jak ta jej potrzebuje. Zwykle jest to od 2 do 3 godzin.
Badania wskazują, że kobiety doświadczające ciągłego wsparcia w trakcie porodu:
-
rodzą szybciej
-
rzadziej potrzebują znieczulenia, środków przeciwbólowych
-
porody rzadziej kończą się zabiegowo (kleszczowo, przez cięcie cesarskie), czy wymagają innych interwencji medycznych
-
kobiety czują większą satysfakcję z porodu
-
lepiej radzą sobie z karmieniem piersią.
W tym miejscu chciałabym podkreślić, że doula wspiera kobietę niezależnie od jej wyborów (np. czy planuje poród w domu czy w szpitalu; czy chce urodzić naturalnie, czy przez cesarskie cięcie; czy planuje karmić piersią czy też nie) jak również od zaistniałych sytuacji (np. nagła konieczność cesarskiego cięcia czy transportu do szpitala przy planowanym porodzie domowym).
Doula może spotykać się z kobietą również w czasie połogu. Sprawdza wówczas, jak kobieta odnajduje się w nowej dla niej roli Matki. Może wówczas (w zależności od jej potrzeb):
- omówić z kobietą poród
- pomóc w pielęgnacji noworodka
- wesprzeć w karmieniu piersią np. pomagając przyjąć wygodną pozycję do karmienia czy omawiając tzw. wskaźniki skutecznego karmienia
- pomóc wyjść na pierwszy spacer.